Leven met iemand met chronische (pijn)klachten

Wat zijn de gevolgen voor de naasten?

De diagnose chronische (pijn)klachten kan veel teweegbrengen. Niet alleen voor degene die ziek is, maar ook voor diens directe omgeving. Zij moeten zich sterk houden, terwijl hun geliefde het zwaar heeft. En dat gaat de naasten van kankerpatiënten niet in de koude kleren zitten. Er moet worden gewaakt voor het onderbelicht blijven van de gevoelens en emoties van naasten.

Veranderingen in persoonlijkheid, gedrag en emoties

Bij een schokkende gebeurtenis, zoals horen dat jouw naaste chronische (pijn)klachten heeft, kunnen heel wat gevoelens en emoties bij hen naar bovenkomen zoals geschokt zijn, verdriet, angst, machteloosheid, schuldgevoel, ongeloof, concentratie- en geheugenproblemen, boosheid, prikkelbaarheid, piekeren, slaapproblemen, depressieve gevoelens etc.

Dit zijn heel normale reacties. Het is erg belangrijk te weten dat ieders verwerkingsproces anders is. De een heeft behoefte om door iedereen met rust gelaten te worden, de ander wil niets liever dan over zijn gevoelens met anderen praten. Het is belangrijk hier rekening mee te houden en de zieke niet te forceren. Goed bedoelde uitspraken als “je moet erover praten” kunnen soms averechts werken. Volg het (emotionele) tempo van je naaste.

Nieuwe rolverdeling: van partner naar verzorger

De ziekte kan een grote impact hebben op je relatie. Belangrijk is dat geliefden van de patiënt geen grote verwachtingen moeten hebben over de mogelijkheden om de patiënt te helpen.

Verwachtingen kunnen bijdragen aan het gevoel van onmacht, dat partners vaak al hebben. Luisteren en aandacht hebben voor de ander is al heel belangrijk. Partners moeten proberen de gevoelens van de ander te accepteren en niet te veroordelen.

Omdat de aandoening of pijn alle aandacht vraagt, kunnen de relaties tussen partner of in het gezin onder grote spanning komen te staan. De onderlinge liefde kan onder grote druk komen te staan, omdat de zieke en de gezonde partner beiden het gevoel kunnen hebben niet begrepen te worden. Ze kunnen heel verschillend reageren op de ontstane situatie. Soms richten partners hun gevoel van onmacht en hun woede over de ziekte op elkaar.

Toch kan de ziekte partners juist ook dichter bij elkaar brengen en de liefde verdiepen. Of de relatie nu goed is of onder druk staat, in alle gevallen geldt dat eerlijke communicatie en wederzijds begrip tussen partners onontbeerlijk zijn. Het kan moeilijk zijn om gevoelens te uiten naar je partner. Vaak hebben naasten de neiging om de ander te sparen en niet te belasten met hun eigen gevoelens. De zieke partner heeft immers al zoveel aan zijn hoofd. Maar openheid is juist heel belangrijk.

Ondersteunen van iemand met chronische (pijn)klachten

Door chronische (pijn)klachten kan de patiënt blijvende beperkingen krijgen of ervaren. Deze beperkingen accepteren en ermee om leren gaan, kan zwaar zijn. Het is ook wel een vorm van rouwverwerking. Je naaste heeft te maken met verlies van onafhankelijkheid. Accepteren dat sommige dingen niet meer kunnen, kan heel moeilijk zijn. Sommige mensen hebben het gevoel dat hun lichaam hen in de steek heeft gelaten. Anderen hebben door verandering van hun uiterlijk minder zelfvertrouwen. En sommigen voelen zich kwetsbaar en onzeker door wat hen is overkomen. Ook kunnen er gevoelens van eenzaamheid zijn, is de naaste minder in staat om sociale contacten te onderhouden. Bied een luisterend oor en wees er voor degene die in dit proces zit.

Hoe kan ik als naaste ondersteuning krijgen?

Wanneer dat nodig is kun je als naaste ondersteuning krijgen. Hoe nu verder is een vraag die naar boven kan komen. Je kunt het gevoel hebben dat je dat met niemand kan delen en dat zelf op moet lossen. Je kunt je zorgen met iemand delen, zoals met een goede vriend, familie, de huisarts. Ook kun je psychosociale hulp vragen. Dit is soms nog een taboe onderwerp. Mensen durven het niet te vertellen omdat zij bang zijn voor aansteller te worden aangezien. Naasten hebben toch vooral het gevoel dat zij sterk moeten blijven. Zij zijn immers niet de patiënt.

Er zijn ook andere mogelijkheden voor ondersteuning zoals thuishulp, burenhulp (boodschappen e.d.).

Wat kan WijDoen voor u als naaste betekenen?

WijDoen is er niet alleen voor de getroffene, maar ook voor de omgeving. Wanneer dat nodig is kan er ook voor de naasten begeleiding komen. De coach kan hierin de eerste stappen zetten of naar de juiste hulp doorverwijzen. -> Link naar contact opnemen met WijDoen

Waar moet een naaste rekening mee houden tijdens de re-integratie van de getroffene?

Weer aan het werk gaan na de aandoening of klachten zal veel energie kosten. Het is belangrijk om hier als naaste rekening mee te houden. Ook kan het voorkomen dat  het re-integreren niet meer lukt omdat er teveel klachten zijn. Misschien zal niet alles kunnen wat jullie van plan zijn, maar probeer daar over en weer begrip en ruimte voor te geven.