Gisteren gaven onze neuropsychologen Aritha van der Stouw en Elaine van Leijenhorst weer een presentatie voor neurologie verpleegkundigen i.o. van de UMC Utrecht. Tijdens deze presentatie spreken wij over de chronische fase na niet-aangeboren hersenletsel. De neuroverpleegkundigen werken namelijk in de acute fase, zoals het ziekenhuis of een revalidatiecentrum. We vertelden over de begeleiding thuis en op werk, maar ook wat voorspellende factoren zijn voor de terugkeer naar werk.
Een van de onderzochte factoren is psychologische weerbaarheid. Het hebben van een sterke psychische weerbaarheid schijnt terugkeer naar werk te vergroten. Maar wat houdt dat dan in en hoe kan je dat versterken?
Psychische weerbaarheid gaat over de veerkracht om tegenslagen op te vangen. Voorbeelden daarvan zijn goed met je emoties om kunnen gaan, op een goede manier voor jezelf op kunnen komen, zelfbeheersing, stevig in je schoenen staan, en grenzen aan kunnen geven. Hierin is ook belangrijk dat iemand nog hoop kan ervaren, optimistisch kan zijn, en ook het idee heeft dat hij/zij zelf invloed op kan uitoefenen op zijn situatie/leven/omgeving. De mate van psychische weerbaarheid ontwikkelt zich per persoon verschillend en kan ook veranderen naarmate de tijd. Dit heeft ook te maken met gebeurtenissen die je mee maakt in je leven die een mentale klap geven of dingen die je juist meemaakt of doet die je psychische weerbaarheid versterken.
Na bijvoorbeeld niet-aangeboren hersenletsel (NAH) zijn er meerdere manieren waarop mensen omgaan met hun letsel. Goed om hierover te vermelden dat dit veelal ook een natuurlijke reactie is, en vaak in de eerste instantie niet een keuze. De één kan zich door beperkingen van het hersenletsel in beslag laten nemen en vindt het moeilijk om nog een toekomstperspectief te zien, hoop te houden, en positief te blijven denken. De ander heeft dat wat meer en kan daarom een nieuwe vorm geven aan zijn leven, waaronder dan ook werk. Uiteraard maakt de ernst van het hersenletsel ook uit, maar alsnog kunnen er grote verschillen zijn tussen de psychische weerbaarheid van personen met ongeveer dezelfde NAH beperkingen.
Het versterken van de psychische weerbaarheid is daarom ook een belangrijk onderwerp tijdens onze coaching. Er zijn verschillende manieren om deze te versterken, zoals:
- Weer zelfvertrouwen opbouwen door succeservaringen op te doen (kleine stappen in plaats van grote stappen)
- Positief denken stimuleren door helpende gedachten te formuleren
- Samen kijken naar wat wel kan en hier meer de aandacht op te richten
- De zelfredzaamheid vergroten waardoor iemand weer autonomie ervaart
Daarbij is ruimte voor het verwerkingsproces voor hetgeen wat niet meer kan natuurlijk ook belangrijk, zodat er meer aanvaarding ontstaat.
Als je zelf merkt dat je behoefte hebt om jouw psychische weerbaarheid te versterken, dan kan het helpen om hulp te zoeken bij een therapeut. Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een mooie therapie die daarop aansluit. Andere tips:
- Houdt een positief dagboek bij waarin je opschrijft wat goed gaat
- Schrijf dagelijks op waar je dankbaar voor bent
- Begin de dag met positieve affirmaties
Uiteraard helpen wij jou ook graag. Neem contact met ons op voor een coachtraject.
